Heb je last van onrustig slapen? In dit artikel vertel ik je mogelijke oorzaken.
Ook ga je ontdekken hoe je met onrustig slapen om kan gaan en wat je er eventueel tegen kan doen.
Het kan een behoorlijke impact op je dagelijkse leven hebben (of krijgen).
Onrustig slapen kan namelijk zo erg worden dat je er te weinig slaap door krijgt en daardoor niet meer goed functioneert overdag.
Om dit te voorkomen of te behandelen zijn er verschillende mogelijkheden.
Je moet dan wel eerst weten wat er precies met je aan de hand is en dat ga je in dit artikel ontdekken, lees dus snel verder!
Wat versta je onder onrustig slapen?
Ieder kan onrustig slapen weer anders ervaren.
Sommige mensen hebben het idee dat ze onrustig slapen als ze na een half uur ‘pas’ inslapen.
Anderen worden één of twee keer per nacht wakker, gaan even plassen of een glas water drinken en slapen vervolgens weer verder.
Als je last hebt van deze symptomen dan kan ik je gerust stellen, want dan is er niets aan de hand.
Het is normaal dat je soms wakker wordt en ook als je gewoonlijk binnen een half uur inslaapt is er geen vuiltje aan de lucht.
Wanneer onrustig slapen wél zorgwekkend wordt
Nouja, zorgwekkend hoeft niet persé.
Je kunt namelijk in sommige gevallen prima leven met onrustig slapen. De grens ligt vaak bij het wel of niet beïnvloeden van je slaapkwaliteit en daarmee je dagelijks leven.
Een veel voorkomende manier van onrustig slapen is parasomnie.
Dit is een verzamelnaam voor abnormaal gedrag en niet-normale bewegingen tijdens je slaap. Als je hier last van hebt lijkt het net of je dit bij volle bewustzijn doet maar je kan je er niets van herinneren.
De betekenis van parasomnie is ‘verkeerd slapen’ en dit zijn de gevallen die het meest voorkomen:
- Slaapwandelen
- Nachtmerries
- Slaapverlamming
- Praten in de slaap
- Nachtangst
- Tandenknarsen
Last van licht slapen?
Licht slapen kan ook ervaren worden als onrustig slapen omdat je in dat geval ’s nachts vaker wakker wordt dan normaal.
Daarnaast kan licht slapen er voor zorgen dat je de volgende ochtend niet goed uitgerust bent, ondanks dat je wel lang geslapen hebt.
Lees in dit artikel alles over licht slapen >>
De gevolgen van onrustig slapen
De eerder genoemde 6 soorten parasomnieën kunnen overdag veel impact hebben.
Je moet hierbij denken aan:
- Vermoeidheid
- Slaperig voelen
- Moeite met onthouden
- Stemmingswisselingen
- Concentratieproblemen
- Last van prikkelbaarheid (chagrijnig)
Ik zal per parasomnie de symptomen aangeven zodat je het bij jezelf (of je partner) kunt herkennen.
Ook geef ik aan hoe je er mee om kan gaan en zo nodig tegen kan doen.
Tip: Heb je geen last van eerder genoemde slaapproblemen maar slaap je wel slecht? Ga dan beter slapen volgens de 7 Stappen Methode.
#1 Onrustig slapen door Slaapwandelen (Somnambulisme)
Als je last hebt van slaapwandelen, dan kom je uit bed en ga je rondlopen.
Voor anderen kan het lijken alsof degene die slaapwandelt wakker is, maar het tegendeel is waar.
Hier kun je een slaapwandelaar aan herkennen:
- Hij staart wezenloos voor zich uit terwijl hij aan het lopen is of aan een tafel zit
- Tijdnes het slaapwandelen kan hij praten, maar vaak is het meer een gemompel
- Weinig tot geen reactie op andere mensen, of je moet hem of haar wakker maken
Als je slaapwandelt, dan kan dit best gevaarlijk zijn, want je kan jezelf bezeren doordat je bijvoorbeeld tegen iets aan loopt.
Mocht je gewekt worden tijdens het slaapwandelen (beter niet doen!), dan is de kans groot dat je je verward voelt en niet direct weet waar je bent.
Het maakt niet uit of je tijdens het slaapwandelen gewekt wordt of de ochtend daarop, in beide gevallen kun je het niet meer herinneren dat je het hebt gedaan. Ook niet wát je tijdens het slaapwandelen hebt gedaan.
Wanneer ga je slaapwandelen?
Slaapwandelen vind het vaakst plaats in de slaapfase dat je het diepst slaapt.
In deze fase wordt er niet gedroomd, wat vaak wel geassocieerd wordt met slaapwandelen. Jonge mensen hebben het meest last van slaapwandelen, tot zo’n 18 jaar.
Vaak komt het in de familie voor en erf je het van je ouder(s).
Ook kun je gaan slaapwandelen omdat je alcohol hebt gedronken of drugs hebt gebruikt.
Zo kun je slaapwandelen voorkomen
Er zijn een aantal zaken waarmee je de kans dat je gaat slaapwandelen verkleind.
Hoe meer je van deze tips toepast, hoe kleiner je de kans maakt dat het gebeurd:
- Probeer zo regelmatig mogelijk te slapen, dus op vaste tijden naar bed en opstaan
- Probeer te weinig slaap te voorkomen en zorg dat je niet té moe bent
- Doe oefeningen voor het slapen gaan om jezelf te ontspannen
- Laat een licht aan (in de slaapkamer of op de gang)
Wat je moet zien te voorkomen is dat je gewekt wordt tijdens het slaapwandelen, want daar kan een woede uitbarsting op volgen.
De beste manier om een slaapwandelaar te stoppen is hem of haar kalm naar bed te brengen.
Pas als je echt last gaat krijgen van het slaapwandelen, kun je overgaan op medicatie. Vaak gaat het dan om medicijnen die ene kalmerende werking hebben of om antidepressiva.
Doe dit altijd in overleg met een huisarts.
#2 Onrustig slapen door nachtmerries
Als je een nachtmerrie hebt dan droom je iets wat absoluut niet leuk is.
Je bent er vaak zo door aangedaan dat je er van wakker schrikt. Toch is een nachtmerrie niet direct slecht voor je slaapkwaliteit.
Het wordt pas ernstig als je overdag gaat merken dat je je moe voelt omdat je vaak wakker bent geweest door een nachtmerrie.
Als je een nachtmerrie hebt gehad en je wordt wakker, dan ben je vaak ook direct klaarwakker. Je weet precies waar je bent en alle spieren in je lichaam zijn gespannen.
Het nare gevolg van vaker een nachtmerrie hebben is dat je er een angst voor kan ontwikkelen.
Hierdoor kun je moeite krijgen met inslapen of doorslapen en gestresst raken. Dit zorgt er dan weer voor dat je te weinig slaap krijgt met alle gevolgen van dien.
Wanneer krijg je last van een nachtmerrie?
Als je een nachtmerrie hebt, dan gebeurd dit in de meeste gevallen in de slaapfase van de REM-slaap.
Ook vinden de meeste nachtmerries in de tweede helft van de nacht plaats.
Kinderen kunnen een nachtmerrie krijgen doordat ze iets hebben ervaren wat ze eng vonden. Maar hoe ouder ze worden, hoe minder last ze er van krijgen.
Dit komt doordat kinderen op latere leeftijd beter kunnen relativeren en omgaan met wat ze meemaken.
Een volwassene heeft meer kans op een nachtmerrie als:
- Ze veel stress ervaren
- Problemen hebben
- Heel erg vermoeid zijn
- Ze veel drank of drugs gebruiken
- Specifieke medicijnen gebruiken
Hoe je nachtmerries kunt voorkomen
De kans op een nachtmerrie kun je op de volgende manieren voorkomen:
- Ga op gezette tijden naar bed en sta ook op dezelfde tijd op
- Gebruik geen drugs en drink geen alcohol
- Eet geen maaltijd meer vlak voordat je gaat slapen
- Doe oefeningen om te ontspannen
#3 Onrustig slapen door een slaapverlamming
Het klinkt misschien wat erg zo’n slaapverlamming, maar ook jij en ik hebben hiermee te maken.
Iedere nacht.
Hierdoor ga je niet telkens slaapwandelen tijdens het dromen. Het gaat pas tegen je werken als je wakker bent en dan merkt dat er geen beweging in je lichaam te krijgen is.
Het enige wat je ervaart is dat je ledematen als lood aanvoelen.
Daarnaast kun je er heel angstig van worden en een bepaalde druk op je borstkas voelen.
Hoe kan je last krijgen van slaapverlamming?
Men heeft nog niet kunnen aantonen waardoor slaapverlamming komt.
Wel is het zo dat je er sneller last van hebt als je:
- Vaak op uiteenlopende tijden slaapt
- Veel stress ervaart
- Last hebt van een depressie
- Last hebt van paniekaanvallen
Maar ook als je last hebt van narcolepsie is de kans aanzienlijk groter dat je een slaapverlamming kan krijgen.
Hoe je een slaapverlamming kunt voorkomen
Je kunt de kans op onrustig slapen door een slaapverlamming op verschillende manieren verkleinen.
Je zult daarvoor moeten zorgen dat je:
- Op gezette tijden naar bed gaat en opstaat (stabiel slaap-waak ritme)
- Iedere dag voldoende beweging krijgt, bijvoorbeeld door te sporten
- Je lichaam moet niet té moe worden
- Bepaalde medicijnen kunnen ook helpen bij vaak voorkomende slaapverlamming
Ook als je eenmaal een slaapverlamming hebt, zijn er ook een aantal manieren die bij sommige mensen werken om deze op dat moment te stoppen:
- Je ogen zijn op dat moment niet verlamd, beweeg ze in een hoog tempo van links naar rechts
- Bij aanraking door een ander persoon (die maakt je lichaam als het ware wakker op dat moment)
#4 Onrustig slapen door praten in de slaap
Als je praat in je slaap dan wordt dit ook wel somniloqui genoemd.
Het kan ook zijn dat je enkel wat onverstaanbare geluiden produceert, maar in alle gevallen maak je het zelf niet bewust mee.
Als het wel verstaanbaar is kan het een kort zinnetje zijn, maar het kan ook een heel referaat zijn… Hier kunnen bewegingen bij gemaakt worden wat zelfs zo ver kan gaan tot slaan en schoppen in bed.
Uitkijken dus als partner zijnde.
Qua slaapcyclus maakt het niet veel uit in welke slaapfase je zit, het kan ieder moment plaats vinden. Wel is het zo dat als je in je lichte slaapfase zit dat je het beste verstaanbaar bent.
Vaak wordt er niet lang gepraat en kan degene wie het betreft er bij het wakker worden niets van herinneren.
Hoe ontstaat praten in de slaap?
Ook bij praten in de slaap denken veel mensen dat er op dat moment gedroomd wordt maar dit is niet het geval.
Als je kijkt naar de slaapfase waarin gedroomd wordt, dan is op dat moment de kans zelfs het kleinst dat er gepraat gaat worden.
Dit zijn oorzaken van praten in de slaap:
- Als je ziek bent, met name bij koorts
- Als je gespannen bent
- Als je angstig bent
- Als je last hebt van een slaapstoornis
Er hoeft niet altijd een reden zijn om te gaan praten in de slaap, het kan ook zomaar gebeuren.
Als iemand anders gaat terug praten tegen degene die in zijn slaap praat, kan het het praten in de slaap wel meer worden. Overigens kun je dit beter niet doen, want er kunnen ook emoties als boosheid bij komen kijken.
En als het praten erger wordt, ga je er alleen maar meer last van krijgen.
Daarnaast is het gepraat volkomen willekeurig en kun je er beter geen waardeoordeel aan hangen. Degene die praat is immers niet bij bewustzijn.
Wat kun je doen tegen praten in de slaap?
In feite hoef je er niet perse wat tegen te doen, want het is niet slecht voor je gezondheid of iets dergelijks.
Als je het zelf niet prettig vind of je partner wordt er wakker van of kan er niet door slapen, dan kun je de volgende dingen doen:
- Op gezette tijden naar bed gaan en opstaan (stabiel slaap-waak ritme)
- Geen afleiders in je slaapkamers als te veel licht van buiten en lichtgevende wekkers en standby-lampjes
- Ontspanningsoefeningen voor het slapen gaan
- Of rustig een boek lezen of een warm bad nemen voor het slapen gaan
#5 Onrustig slapen door nachtangst
Als je nachtangst hebt (ook wel pavor nocturnus genoemd) dan wordt je midden in de nacht in blinde paniek wakker.
Vaak gaat dit gepaard met een luide schreeuw en ook kan iemand agressief zijn met slaan en schoppen omdat diegene bang is.
Het is een heel verward gevoel wat je op dat moment hebt en dat is ook te merken:
- Ogen die ver open staan
- Een hart dat heel snel klopt
- Paniekerig ademhalen
- Zweten
Je weet op dat moment niet waar je bent en waarom je zo angstig bent. Het kan voorkomen dat mensen er een poosje in blijven hangen waarbij het geschreeuw en het slaan minutenlang duurt.
Als andere mensen zo iemand willen kalmeren, heeft dat bijna geen effect.
Overigens moet je daar ook mee uitkijken, want de kans is groot dat de paniekaanval er alleen maar door verergerd.
Hoe ontstaan nachtangsten?
Onrustig slapen door nachtangsten vind meestal plaats op het moment dat je diep slaapt.
Als je de volgende ochtend wakker wordt weet je in de meeste gevallen helemaal niet dat het gebeurd is.
Degene bij wie het ’t vaakst voorkomt zijn kinderen, en hoe hoe ouder ze worden hoe minder het vaak wordt.
Als je als volwassene last hebt van slaapangst, dan is de kans groot dat het komt door:
- Te weinig slaap in de afgelopen tijd
- Niet op vaste tijden slapen
- Gevoelens van angst
- Bepaalde medicijnen
- Nuttigen van alcohol en/of drugs
Hoe kun je nachtangsten voorkomen?
Zoals zo vaak ligt de oplossing ook hier in de oorzaken.
Het is belangrijk dat je met de juiste regelmaat slaapt en dat je genoeg slaap krijgt. Probeer langdurige stress te voorkomen en de angsten die je hebt weg te nemen.
Drink geen of nauwelijks alcohol en gebruik geen drugs.
Eventueel kun je (tijdelijk) bepaalde medicijnen gebruiken om er geen last van te hebben. Raadpleeg hiervoor wel altijd je huisarts, want je moet zien te voorkomen dat je verslaafd wordt aan bijvoorbeeld slaappillen.
#6 Onrustig slapen door tandenknarsen
Als je last hebt van tandenknarsen dan zet je de tanden op elkaar en beweeg je ze over elkaar heen.
Het geluid wat dan ontstaat is een beetje ratelend, alsof steentjes over elkaar knarsen.
Als je dit doet merk je daar niets van tijdens het slapen. Wel kan je de volgende ochtend wakker worden met pijn in je kaken, in je nek, in je schouders, of last van hoofdpijn hebben.
Degene die naast je in bed ligt kan er natuurlijk ook last van hebben, want het geluid kan erg irritant zijn.
Een andere persoon die het kan opmerken is de tandarts. Je gebit an er flink door aangetast worden.
Niet alleen het tandglazuur verdwijnt stukje bij beetje, complete tanden en kiezen kunnen er door afslijten. Daarnaast krijgt ook de binnenkant van je wangen het zwaar te verduren.
Hoe ontstaat tandenknarsen?
Mensen die tandenknarsen bijten in het dagelijks leven vaak ook overal op.
Denk aan nagels bijten, op het haar bijten en pennen afkluiven.
Dit zijn oorzaken van tandenknarsen:
- Tanden en kiezen van onder- en bovenkaak die niet goed in elkaar passen
- Stress
- Te veel alcohol drinken
- Sommige medicijnen
- Erfelijkheid
Hoe kun je tandenknarsen laten stoppen?
De tandarts kan je tanden en kiezen zo bijslijpen dat ze beter in elkaar passen.
Daarnaast kan een psycholoog je van je psychische problemen afhelpen.
Tip: Heb je geen last van eerder genoemde slaapproblemen maar slaap je wel slecht? Ga dan beter slapen volgens de 7 Stappen Methode.
Geef een reactie